Modern yaşamın getirdiği yoğun tempo, ekonomik kaygılar ve sosyal değişimler, bireylerin ruh sağlığını her zamankinden fazla etkiliyor. Samsun da bu süreçten ayrı düşünülemez. Özellikle genç nüfusun yoğun olduğu şehirde, Samsun’da ruh sağlığı farkındalığı giderek önem kazanan bir konu haline geldi.
2025 itibarıyla şehir genelinde ruh sağlığına yönelik devlet ve özel destek merkezleri, psikiyatri klinikleri ve danışmanlık hizmetleri daha erişilebilir hale geldi. Bu yazıda stres ve depresyonun toplumsal etkilerinden başlayarak, Samsun’da hizmet veren ruh sağlığı kurumlarına ve farkındalık çalışmalarına kadar kapsamlı bir rehber bulacaksınız.
STRES VE DEPRESYONUN ARTIŞ NEDENLERİ
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü verilerine göre, son üç yılda şehirde psikolojik destek başvuruları yüzde 30 oranında arttı. Uzmanlar, bu artışın en temel nedenleri arasında ekonomik belirsizlik, yalnızlık duygusu, pandemi sonrası sosyal adaptasyon zorlukları ve dijital bağımlılığı gösteriyor.
Stres, kısa vadede uyarıcı bir faktör olabilirken, uzun vadede bağışıklık sistemini zayıflatıyor ve depresyona zemin hazırlıyor. Depresyon ise yalnızca duygusal bir sorun değil; aynı zamanda iş gücü kaybı, akademik başarısızlık ve sosyal izolasyon gibi etkilerle bireyin yaşam kalitesini düşürüyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı uzmanlarına göre, 2024 yılında klinik depresyon tanısı alan kişi sayısı önceki yıla göre yüzde 18 arttı. Bu tablo, Samsun’da ruh sağlığı farkındalığı konusunun yalnızca bireysel değil, toplumsal bir öncelik olması gerektiğini gösteriyor.
RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİ VE DESTEK MERKEZLERİ
Samsun’da devlet, üniversite ve özel sektörün iş birliğiyle birçok merkez ruh sağlığı alanında hizmet veriyor. Bu merkezlerin temel amacı, erken tanı ve psikososyal destekle bireylerin yaşam kalitesini artırmak.
1. Samsun Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi
İlkadım ilçesinde bulunan bu hastane, Karadeniz Bölgesi’nin en büyük psikiyatri merkezlerinden biridir. Kurumda depresyon, bipolar bozukluk, anksiyete ve bağımlılık tedavileri yapılmaktadır. Ayrıca Toplum Ruh Sağlığı Merkezi (TRSM) birimiyle kronik hastalara uzun dönemli takip ve terapi imkânı sunulmaktadır.
2. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri Kliniği
OMÜ Tıp Fakültesi bünyesindeki klinik, akademik düzeyde psikiyatrik tedavi ve araştırma hizmeti sunar. Burada bireysel terapi, ilaç tedavisi, grup terapileri ve öğrencilere yönelik danışmanlık programları yürütülmektedir. Üniversitenin “Ruh Sağlığı Günleri” etkinliği, şehirde farkındalık yaratmayı hedefliyor.
3. İlçe Bazlı Danışmanlık Merkezleri
Atakum, Bafra, Çarşamba ve Vezirköprü ilçelerinde aile danışma ve psikolojik destek merkezleri hizmet veriyor. Bu merkezler, stres yönetimi ve aile içi iletişim konularında ücretsiz veya düşük ücretli seanslar sunuyor.
Bu hizmetler sayesinde, Samsun’da ruh sağlığı farkındalığı yalnızca hastanelerle sınırlı kalmıyor; mahalle ve ilçe düzeyine kadar yaygınlaşıyor.
TOPLUM RUH SAĞLIĞI MERKEZLERİ (TRSM) VE ÇALIŞMALARI
TRSM’ler, ruhsal hastalığı bulunan bireylerin topluma yeniden kazandırılması amacıyla kurulan özel birimlerdir. Samsun’da biri İlkadım’da, diğeri Bafra’da olmak üzere iki TRSM aktif olarak çalışmaktadır.
Bu merkezlerde hastalara bireysel danışmanlık, ilaç takibi, psikososyal rehabilitasyon ve sosyal beceri atölyeleri sunulur. Ayrıca hastaların iş gücüne katılımını desteklemek için belediyelerle ortak projeler yürütülmektedir.
Örneğin, Bafra TRSM 2024 yılında “Hayata Renk Kat” projesiyle hastaların el emeği ürünlerini yerel fuarlarda sergilemelerine olanak tanıdı. Bu uygulama, hem tedavi sürecini destekledi hem de toplumsal önyargıların kırılmasına katkı sağladı.
TRSM çalışanları, Samsun İl Sağlık Müdürlüğü koordinasyonunda düzenli saha çalışmaları yaparak ev ziyaretleriyle hastaların tedavi sürekliliğini sağlıyor. Böylece Samsun’da ruh sağlığı farkındalığı, yalnızca klinik ortamla sınırlı kalmadan sosyal yaşama da taşınıyor.
TABLO: SAMSUN’DA ÖNE ÇIKAN RUH SAĞLIĞI MERKEZLERİ
Kurum / Merkez İlçe Hizmet Alanı Öne Çıkan Özellik
Samsun Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi İlkadım Psikiyatri ve TRSM Bölgesel referans merkezi
OMÜ Psikiyatri Kliniği Atakum Akademik tedavi ve terapi Öğrenci destek programları
Atakum Aile Danışma Merkezi Atakum Psikolojik danışmanlık Aile içi iletişim desteği
Bafra TRSM Bafra Rehabilitasyon ve farkındalık Sosyal uyum atölyeleri
Çarşamba Psikolojik Destek Merkezi Çarşamba Stres yönetimi Ücretsiz bireysel seanslar
Samsun Büyükşehir Belediyesi Psikolojik Danışmanlık Birimi Merkez Sosyal destek Kadın ve gençlere yönelik hizmet
FARKINDALIK VE TOPLUMSAL ETKİNLİKLER
Ruh sağlığı bilincinin artması, sadece tedaviyle değil, toplumsal farkındalıkla mümkündür. Samsun’da her yıl 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü kapsamında seminerler, yürüyüşler ve atölye çalışmaları düzenleniyor.
2024 yılında düzenlenen “Birlikte Daha Güçlüyüz” temalı etkinliğe 2.000’den fazla kişi katıldı. Katılımcılar, stresle başa çıkma yöntemleri, nefes egzersizleri ve mindfulness çalışmaları hakkında bilgi aldı.
Ayrıca Samsun Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü ile iş birliği içinde, liselerde gençlere yönelik “Zihinsel Dayanıklılık Atölyeleri” başlatıldı. Bu proje kapsamında 5.000 öğrencinin eğitim alması hedefleniyor.
Bu tür faaliyetler, Samsun’da ruh sağlığı farkındalığı kültürünü yaygınlaştırırken, psikolojik yardım aramanın normalleşmesine katkı sağlıyor.
SIK SORULAN SORULAR (SSS)
S1: Samsun’da ücretsiz psikolojik destek nereden alınabilir?
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri (TRSM) ve belediyelerin danışma birimleri ücretsiz destek sunmaktadır. Ayrıca aile sağlığı merkezleri yönlendirme yapabilir.
S2: Ruh sağlığı sorunu yaşayan bir yakınım için ne yapmalıyım?
Öncelikle sakin kalınmalı, yargılayıcı olmaktan kaçınılmalı ve en yakın TRSM veya hastaneye başvurulmalıdır. 112 Acil hattı da psikiyatrik krizlerde yönlendirme yapmaktadır.
S3: Üniversite öğrencileri için özel danışmanlık programı var mı?
Evet. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Merkezi, öğrencilere ücretsiz bireysel görüşme ve stres yönetimi atölyeleri sunmaktadır.
SONUÇ / ÖNERİ
Samsun’da ruh sağlığı farkındalığı, son yıllarda hem kamu kurumlarının hem de sivil toplum kuruluşlarının çabalarıyla önemli bir ivme kazandı. Artık şehirde depresyon ve stres gibi konular daha açık konuşulabiliyor, yardım almak bir tabu olmaktan çıkıyor.
Bu dönüşümün sürdürülebilir olması için bireylerin bilinçlenmesi kadar, kurumların iş birliği de kritik önem taşıyor. Her bireyin kendi ruh sağlığını koruma sorumluluğu bulunuyor; ihtiyaç duyulduğunda profesyonel destek almak en sağlıklı yoldur.
Samsun, toplumsal farkındalık projeleri ve güçlü sağlık altyapısıyla, ruh sağlığı alanında Türkiye’nin örnek şehirlerinden biri haline gelmektedir.
