Karadeniz kıyısındaki limanı, tarımı ve sanayi yapısıyla dikkat çeken Samsun — son yıllarda artan üretim kapasitesi ve dış ticaret hacmiyle Türkiye’nin önemli ihracat odaklı illerinden biri hâline geldi. Samsun’un dış satımında öne çıkan ürün grupları; tarımsal mamuller, sanayi ürünleri, makine-ve-taşıt parçaları ve su ürünleri olarak çeşitlilik gösteriyor. Bu yazıda Samsun’un ihracat ürünleri üzerinden kent ekonomisinin güçlü yönlerine bakıyoruz.
SAMSUN’UN İHRACATTA GENEL TABLOSU
Samsun’dan 2023 yılında 1 milyar 247 milyon dolar civarında ihracat gerçekleştirildiği açıklanmıştır.
İhracat rakamlarının artmasında hem organize sanayi bölgelerindeki üretim artışı hem de tarım, deniz ürünleri gibi geleneksel sektörlerin katkısı büyük rol oynuyor.
Samsun’un dış ticaret potansiyeli ve coğrafi konum avantajı, limanı ve serbest bölgesiyle bu başarının temelini oluşturuyor.
BAŞLICA İHRACAT KALEMLERİ
Değirmencilik Ürünleri (Buğday Unu ve Mamulleri)
Samsun’un ihracatında ilk sırayı alan ürün grubu “değirmencilik ürünleri, malt, nişasta ve buğday gluteni” başlığı altında toplanıyor. 2023 verilerine göre bu başlık altında gerçekleştirilen ihracat yaklaşık 225 milyon dolar ile toplam ihracatın yaklaşık %18’e yakınını oluşturuyor.
Bölgede yetiştirilen tahıllar, sanayi tesislerinde işlenerek un veya benzeri mamullere dönüştürülüyor. Bu durum, Samsun’un hem tarım hem de sanayide entegre bir ekonomi kurduğunu gösteriyor.
Motorlu Kara Taşıtları ve Aksam Parçaları
Samsun’dan ihraç edilen bir başka önemli kalem, motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve bunların aksam‑parça‑aksesuarları. 2023 ihracat verilerine göre bu sektör 157 milyon dolar ile ikinci büyük kalem olarak öne çıkıyor.
Bu başarı, Samsun’daki sanayi altyapısı ile Türkiye otomotiv pazarında yer almayı başaran üreticilerin varlığına işaret ediyor.
Demir-Çelik Ürünleri ve Metal Eşya
Üçüncü büyük ihracat grubu “demir ve çelikten eşyalar” olarak kaydediliyor. 2023 ihracatında bu başlık 117 milyon dolar civarında ihracat sağlamış durumda.
Samsun’daki demir-çelik ve metal sanayi tesisleri sayesinde, iç piyasadan ziyade dış pazarlara yönelim başarılı olmuş.
Silah, Mühimmat ve Parçaları
Samsun’un ihracatında dikkat çeken bir diğer kalem, savunma sanayi ürünleri. “Silahlar ve mühimmat; bunların aksam‑parça ve aksesuarları” başlığı altında yapılan ihracat 2023 verilerine göre 104 milyon dolar civarında.
Bu durum, Samsun’un savunma‑savunma sanayi üretim kapasitesi ile uluslararası alanda yer bulabildiğini gösteriyor.
Su Ürünleri ve Denizden Gelen Mamuller
Samsun’un Karadeniz’e kıyısı ve liman yapısı, su ürünleri sektörünü ihracat kalemleri arasına taşımış durumda. 2023 ihracatında “balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve diğer su ürünleri” grubu 103 milyon dolar seviyesinde yer alıyor.
Karadeniz balıkları, kabuklulardan oluşan ihracat, hem kıyı ekonomisini hem de bölgesel istihdamı destekliyor.
SEKTÖRLER ARASI DAĞILIM TABLOSU
Aşağıdaki tablo, Samsun’un en fazla ihracat yapılan 5 ana sektörünü ve dış ticaretteki paylarını özetliyor:
| Sıra | Sektör / Ürün Grubu | 2023 İhracat (USD) | Pay (%) |
|---|---|---|---|
| 1 | Değirmencilik ürünleri (un, nişasta vb.) | ~ 225 milyon | ~ 18 % |
| 2 | Motorlu kara taşıtları ve aksam‑parçaları | ~ 157 milyon | ~ 12.6 % |
| 3 | Demir‑çelik eşya ve metal mamuller | ~ 117 milyon | ~ 9.4 % |
| 4 | Savunma ve mühimmat ürünleri | ~ 104 milyon | ~ 8.4 % |
| 5 | Su ürünleri ve kabuklular | ~ 103 milyon | ~ 8.3 % |
(NOT: Rakamlar yaklaşık olup, Türkiye İhracatçı Birlikleri ve Samsun TSO verilerine dayanmaktadır.)
NEDEN SAMSUN? LOJİSTİK VE TARIMSAL ÜSTÜNLÜK
-
Samsun’un coğrafi konumu ve liman‑serbest bölgesi yapısı, kara ve deniz taşımacılığına elverişli; bu durum sanayi ve tarım ürünlerinin ihracatını kolaylaştırıyor.
-
Ayrıca Çarşamba ve Bafra ovaları gibi verimli tarım alanları, tahıl, sebze‑meyve, su ürünleri ve gıda sektörlerinin gelişmesine olanak sağlıyor.
-
Samsun’daki organize sanayi bölgeleri ve sanayi altyapısı sayesinde, hammadde işlenip yüksek katma değerli ürün olarak ihraç edilebiliyor.
SIK SORULAN SORULAR
1. Samsun ihracatında tarım ürünleri ne kadar yer alıyor?
Tarım ürünleri arasında değirmencilik ürünleri (özellikle un ve nişasta bazlı mamuller) Samsun’un ihracatında başı çekiyor. Diğer sebze-meyve ve su ürünleri de önemli bir paya sahip.
2. Samsun’daki sanayi ürünleri ihracatı çok mu?
Evet. Otomotiv parçaları, demir-çelik mamulleri, makine‑cihaz ve savunma sanayi ürünleri Samsun’un ihracatında düzenli olarak öne çıkan gruplar.
3. Samsun ihracatını hangi ülkeler alıyor?
Rusya Federasyonu, Hollanda, ABD, Almanya ve Gürcistan Samsun’un en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında yer alıyor.
DAHA FAZLA SAMSUN HABERİ İÇİN TIKLAYINIZ
