Yaşlı veya engelli bireylerin sağlık hizmetine ulaşımı, toplumsal refahın en önemli göstergelerinden biridir. Samsun, bu konuda örnek bir il konumundadır. Samsun’da engelli ve yaşlılar için evde sağlık hizmeti sistemi, hastaneye gidemeyen kişilere ücretsiz tıbbi destek sağlamaktadır.
2025 yılı itibarıyla bu hizmetler, Samsun İl Sağlık Müdürlüğü koordinasyonunda, şehir genelindeki hastaneler, ilçe sağlık müdürlükleri ve mobil ekipler aracılığıyla yürütülmektedir. Bu rehberde, başvuru sürecinden verilen hizmet türlerine, ekip yapısından sık sorulan sorulara kadar tüm detayları bulacaksınız.
HİZMETİN KAPSAMI VE AMACI
Evde sağlık hizmeti, hastaneye gitmekte zorlanan engelli, yaşlı veya yatağa bağımlı hastaların ev ortamında sağlık hizmeti almasını sağlayan bir sistemdir. Sağlık Bakanlığı Evde Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre bu hizmet, “teşhis edilmiş bir hastalığı bulunan ve evde sağlık bakımına ihtiyaç duyan bireylere ulaşmak” amacıyla düzenlenmiştir.
Samsun’da hizmetin ana hedef grubu;
Kronik hastalığı bulunan yaşlı bireyler,
Fiziksel veya zihinsel engeli nedeniyle hastaneye gidemeyenler,
Ameliyat sonrası yatak istirahati gereken hastalar,
Palyatif bakım gerektiren bireylerdir.
Evde sağlık ekipleri; hekim, hemşire, fizyoterapist, psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşur. Ekipler, hasta evinde muayene, tedavi planı oluşturma, ilaç ve pansuman uygulaması gibi hizmetler verir. Gerektiğinde ambulansla hastaneye nakil de sağlanır.
Bu sistem, Samsun’da engelli ve yaşlılar için evde sağlık hizmeti ağını hem şehir merkezine hem de kırsal bölgelere ulaştırmaktadır.
BAŞVURU SÜRECİ VE HİZMET ALMA ADIMLARI
Evde sağlık hizmetlerinden yararlanmak oldukça kolaydır. Samsun İl Sağlık Müdürlüğü Evde Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Merkezi bu süreci yönetir. Başvurular şu yöntemlerle yapılabilir:
ALO 444 38 33 (Evde Sağlık Hattı): Türkiye genelinde geçerli bu hat üzerinden Samsun’daki merkezle doğrudan bağlantı kurulur.
Aile Hekimi veya ASM Üzerinden: Aile hekimi, hastanın durumu uygun ise evde sağlık hizmetine yönlendirme yapabilir.
Hastane Başvurusu: Devlet hastanelerinin evde bakım birimlerinden de talep oluşturulabilir.
Başvurudan sonra ekip, hastayı yerinde ziyaret eder. Hekim değerlendirmesi sonucunda hastanın evde bakım kriterlerine uygunluğu onaylanır. Uygun görülmesi halinde, hasta sistemde “evde sağlık hizmeti hastası” olarak kaydedilir.
Hangi Hizmetler Sunulur?
Evde sağlık ekibi tarafından sağlanan temel hizmetler şunlardır:
Doktor muayenesi ve tedavi planlaması
Pansuman, enjeksiyon, sonda ve serum uygulamaları
Fizik tedavi ve rehabilitasyon desteği
Kronik hastalık takibi (şeker, tansiyon, KOAH vb.)
Psikolojik destek ve sosyal hizmet danışmanlığı
Gerekli durumlarda ambulansla hastaneye sevk
Tüm bu süreç ücretsizdir ve kamu kaynaklarıyla finanse edilir.
SAMSUN’DA HİZMET VEREN MERKEZLERİN DAĞILIMI
Samsun’da engelli ve yaşlılar için evde sağlık hizmeti ağı, merkez ve ilçelerde kurulu birimler aracılığıyla yaygın şekilde sunulmaktadır. Samsun İl Sağlık Müdürlüğü 2025 verilerine göre il genelinde 17 aktif evde sağlık ekibi bulunmaktadır.
Merkez / İlçe Bağlı Kurum Ekip Sayısı Hizmet Alanı
İlkadım Gazi Devlet Hastanesi 4 ekip Merkez mahalleler
Atakum Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3 ekip Kıyı ve üniversite çevresi
Canik Canik Devlet Hastanesi 2 ekip Şehir içi ulaşım kolaylığı
Bafra Bafra Devlet Hastanesi 2 ekip Kırsal bölgeler dahil
Çarşamba Çarşamba Devlet Hastanesi 2 ekip İlçe geneli
Terme Terme Devlet Hastanesi 1 ekip Doğu ilçeleri
Vezirköprü Vezirköprü Devlet Hastanesi 1 ekip Dağ köyleri ve çevre mahalleler
Bu dağılım, hem şehir merkezine hem kırsal kesime ulaşımı kolaylaştırmak için planlanmıştır.
SAHADA ÇALIŞAN EKİPLERİN ÖZELLİKLERİ
Evde sağlık ekipleri, yalnızca tıbbi hizmet değil, insani destek de sunar. Ekiplerde görev yapan sağlık personeli, özel eğitimlerden geçerek yaşlı ve engelli bireylerle iletişim becerilerini güçlendirir.
Her ekipte bir hekim, iki hemşire, bir şoför ve gerektiğinde fizyoterapist bulunur. Gereksinim halinde psikolog veya diyetisyen desteği sağlanır.
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü raporuna göre 2024 yılı içinde 21.000 hasta ziyareti yapılmış, 6.500 yeni kayıt alınmıştır.
Hizmetin en önemli hedefi, hastanın ev ortamında güvenli şekilde tedavi görmesini ve hastaneye bağımlılığın azaltılmasını sağlamaktır. Bu sistem sayesinde hastane yatış süreleri kısalırken, sağlık hizmetlerinin erişilebilirliği de artmaktadır.
SIK SORULAN SORULAR (SSS)
S1: Evde sağlık hizmeti kimlere veriliyor?
Evde sağlık hizmeti, yatağa bağımlı hastalara, engelli bireylere, ileri yaşta olup hareket kısıtlılığı yaşayanlara ve kronik rahatsızlığı olan kişilere sunulmaktadır.
S2: Hizmetlerden yararlanmak için ücret ödeniyor mu?
Hayır. Evde sağlık hizmetleri tamamen ücretsizdir. Tüm giderler Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanır.
S3: Hizmet almak için hangi belgeler gerekiyor?
Genellikle kimlik belgesi ve mevcut tıbbi raporlar yeterlidir. Başvuru sonrası hekim değerlendirmesi yapılarak hizmete uygunluk onaylanır.
SONUÇ / ÖNERİ
Samsun’da engelli ve yaşlılar için evde sağlık hizmeti, insan odaklı yaklaşımıyla Türkiye’de örnek bir model oluşturuyor. 2025 yılı itibarıyla şehir genelinde genişleyen ekip yapısı ve modern koordinasyon sistemi sayesinde her birey evinde sağlık güvencesine erişebiliyor.
Bu hizmetten yararlanmak isteyen vatandaşların, 444 38 33 hattını arayarak veya bağlı oldukları aile hekimliği birimlerine başvurarak süreci başlatmaları mümkündür.
Düzenli ziyaretlerin ve hekim kontrolünün, hastalıkların ilerlemesini önlediği ve yaşam kalitesini artırdığı göz önüne alındığında, bu sistemin önemi daha da belirginleşiyor.
Samsun, sosyal sağlık politikalarını güçlü bir altyapıyla destekleyerek yaşlı ve engelli vatandaşlara “evinde sağlık” anlayışını başarıyla sunmaktadır.
