Kadın Kooperatifleri ile Yöresel Ürünler Hayat Buluyor
Samsun’da kadın kooperatifleri, yöresel lezzetleri üretip pazarlayarak hem kadının istihdamını artırıyor hem de yerel ekonomiyi güçlendiriyor. İl genelinde Bafra, Çarşamba, Vezirköprü ve Terme gibi ilçelerde aktif kooperatifler bulunuyor.
Kooperatiflerin ürettiği ürünler genellikle yöresel tariflere sadık kalınarak hazırlanıyor. Özellikle Nokul, pestil, fındık ezmesi ve Bafra çöreği gibi lezzetler, hem yerli hem yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün 2024 verilerine göre, kooperatifler aracılığıyla satılan yöresel ürünlerin miktarı son beş yılda %40 artış göstermiştir.
Kadın kooperatifleri yalnızca üretimle sınırlı kalmıyor, aynı zamanda yöresel tariflerin kayıt altına alınması ve tanıtılması konusunda da önemli bir rol oynuyor. Böylece kültürel miras hem korunuyor hem de yeni nesillere aktarılıyor.
Nokul ve Pestil: Bafra’nın Geleneksel Lezzetleri
Bafra ilçesi, Samsun’un yöresel tatlı ve atıştırmalık üretiminde öne çıkıyor. Nokul, kooperatifler sayesinde taze ve hijyenik koşullarda üretiliyor. İnce açılan hamurun içine ceviz veya üzüm konularak yapılan nokul, hem çay saatlerinin hem de özel günlerin vazgeçilmez tatlısı.
Pestil ise özellikle yaz aylarında hazırlanan, dut veya üzümden yapılan geleneksel bir atıştırmalıktır. Kooperatiflerde üretilen pestil, katkı maddesi içermeden doğal yollarla hazırlanır ve uzun süre saklanabilir. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası verilerine göre pestil ihracatı, son yıllarda iç piyasayla birlikte artış göstermiştir.
Her iki ürün de kooperatiflerin markalaşma çalışmaları sayesinde şehir içi ve dışındaki pazarlarda güvenle tüketiciye ulaşıyor. Böylece hem kadın üreticiler kazanıyor hem de Samsun’un yöresel lezzetleri daha geniş kitlelere ulaşıyor.
Bal ve Fındık Ezmesi: Sağlıklı ve Doğal Tatlar
Samsun’un özellikle Vezirköprü ve Çarşamba bölgeleri, bal üretimiyle ünlüdür. Kadın kooperatifleri, yörede üretilen doğal balı sofralara sunuyor. Bu ballar, sadece kahvaltılarda değil, tatlı ve pasta yapımında da kullanılıyor.
Fındık ezmesi ise Samsun’un fındık üretimindeki gücünü sofralara taşıyor. Kooperatifler, katkısız ve doğal fındık ezmesi üretimiyle hem sağlıklı hem de lezzetli alternatifler sunuyor. Türkiye Fındık Üreticileri Derneği verilerine göre, kadın kooperatifleri aracılığıyla satılan fındık ezmesi miktarı yıllık bazda artış gösteriyor.
Kooperatiflerin üretiminde hijyen ve kalite standartlarına dikkat edilmesi, tüketicinin güvenle ürünleri tercih etmesini sağlıyor. Böylece yöresel tatlar, modern sofralarda da hak ettiği yeri buluyor.
Samsun Kadın Kooperatiflerinin Yöresel Ürünleri
Ürün Adı Başlıca İlçe Üretim Şekli Kullanım Alanı Öne Çıkan Özelliği
Nokul Bafra Fırında, el yapımı Çay saatleri, özel gün Cevizli veya üzümlü
Pestil Bafra Doğal kurutma Atıştırmalık, tatlı Katkısız ve doğal
Bal Vezirköprü, Çarşamba Doğal üretim Kahvaltı, tatlılar Saf ve doğal
Fındık Ezmesi Çarşamba Kavurma ve ezme Tatlı, kahvaltı Katkısız ve kremamsı
Bafra Çöreği Bafra Geleneksel hamur işi Çay yanında, hediye Hafif ve yumuşak
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Kadın kooperatiflerinden ürün almak güvenli mi?
Evet. Kooperatifler, ürünlerini hijyenik ve denetimli koşullarda üretir. Ayrıca Tarım ve Orman Müdürlüğü denetimleriyle güvenlik sağlanır.
2. Yöresel ürünler sadece Samsun’da mı bulunuyor?
Hayır. Kooperatifler, e-ticaret ve şehir dışı satış kanallarıyla ürünlerini tüm Türkiye’ye ulaştırıyor.
3. Kooperatif ürünleri pahalı mı?
Fiyatlar, ürünlerin doğal ve katkısız olmasından dolayı market ürünlerine göre biraz daha yüksek olabilir, ancak kalite ve tazelik açısından avantaj sağlar.
Sonuç ve Öneri
Samsun’daki kadın kooperatifleri, yöresel lezzetleri hem üretip hem tanıtarak hem kadının ekonomik hayatını güçlendiriyor hem de kültürel mirası yaşatıyor. Nokul, pestil, bal ve fındık ezmesi gibi ürünler, sofralara sadece tatlı bir lezzet değil, aynı zamanda emeğin ve geleneğin hikayesini de taşıyor.
Samsun’a yolunuz düşerse, kooperatif ürünlerini mutlaka deneyin. Hem yöresel tatları keşfedecek hem de kadın üreticilere destek olmuş olacaksınız. Kadın kooperatiflerinden alınan her ürün, hem lezzeti hem de anlamı açısından sofralarınıza değer katıyor.