Karadeniz ikliminin etkili olduğu Samsun’da kış ayları, mutfak alışkanlıklarını doğrudan şekillendirir. Soğuk ve yağışlı hava koşulları, daha doyurucu ve dayanıklı yiyeceklerin tercih edilmesine yol açar. Bu dönemde tüketilen geleneksel yiyecekler, hem besleyici hem de uzun süre saklanabilir özellik taşır. Samsun’da kış aylarında tüketilen geleneksel yiyecekler, ev hazırlıklarının bir sonucudur.
KIŞLIK HAZIRLIKLARIN MUTFAĞA ETKİSİ
Samsun’da kış öncesi yapılan hazırlıklar, sofraların temelini oluşturur. Turşular, kurutulmuş sebzeler ve ev yapımı salçalar sıkça kullanılır. Özellikle fasulye turşusu, kış yemeklerinin vazgeçilmezidir. Bu alışkanlık, mevsimsel ve ekonomik bir beslenme anlayışını yansıtır.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Karadeniz Bölgesi geleneksel gıda raporlarında, ev yapımı kışlık ürünlerin yaygınlığına dikkat çekilmektedir. Samsun’da bu kültür hâlâ canlıdır.
KIŞ AYLARINDA ÖNE ÇIKAN GELENEKSEL YİYECEKLER
Kış sofralarında sıcak ve tok tutan yemekler tercih edilir. Mısır çorbası, keşkek ve karalahana yemekleri bu dönemde daha sık pişirilir. Uzun sürede pişen bu yemekler, vücut direncini destekler. Lezzet, sadelikten gelir.
Aşağıdaki tabloda Samsun’da kış aylarında sık tüketilen bazı yiyecekler yer almaktadır:
YİYECEK TÜKETİM ŞEKLİ ÖZELLİĞİ
Fasulye Turşusu Yemek/kavurma Dayanıklı
Mısır Çorbası Sıcak çorba Doyurucu
Keşkek Ana yemek Enerji verici
Kurutulmuş Sebze Yemek Mevsimlik
Ev Tarhanası Çorba Isıtıcı
Bu ürünler, Samsun’da kış aylarında tüketilen geleneksel yiyecekler arasında önemli yer tutar.
SOFRALARDA PAYLAŞIM VE SICAKLIK
Kış aylarında sofralar, yalnızca beslenme değil paylaşım alanıdır. Aile bireyleri sıcak yemek etrafında toplanır. Bu durum, sosyal bağları güçlendirir. Yemek, mevsimin zorluklarına karşı bir dayanışma aracıdır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yerel yaşam araştırmalarında, kış sofralarının toplumsal birliktelik üzerindeki etkisi vurgulanmaktadır. Samsun’da bu gelenek devam etmektedir.
SIK SORULAN SORULAR
Samsun’da kışın neden daha ağır yemekler tüketilir?
Soğuk havalarda enerji ihtiyacı arttığı için doyurucu yemekler tercih edilir.
Kışlık yiyecekler evde mi hazırlanır?
Evet, çoğunlukla ev yapımı ürünler kullanılır.
Bu alışkanlık günümüzde sürüyor mu?
Evet, özellikle aile mutfaklarında devam etmektedir.